Nagelafwijkingen
Nagelpsoriasis
Bij psoriasis komen nagelafwijkingen zeer vaak voor. Patiënten met nagelafwijkingen hebben ook een grotere kans hebben om psoriasis arthritis te ontwikkelen (gewrichtsaandoening voorkomend bij een deel van de psoriasis patiënten).
De nagels bij patiënten met nagelpsoriasis kunnen misvormd raken en de volgende verschijnselen vertonen: putjes, olievlek fenomeen (een bruingele verkleuring onder de nagel, alsof er olie onder zit) en loslating van de nagel.
Behandeling van psoriasisnagels is moeilijk, maar naast uitwendige behandeling met corticosteroïden eventueel in combinatie met Vitamine D preparaten, kan ook geïnjecteerd worden met corticosteroïden.
Wanneer een veralgemeende psoriasis van de huid en/of de gewrichten wordt behandeld met orale therapie of biologicals wordt tegelijktijd meestal ook een verbetering van de nagelpsoriasis gezien.
Schimmelnagel
Een schimmelnagel is een verkleurde, vaak verdikte en brokkelige nagel, veroorzaakt door een schimmelinfectie die in de nagel groeit. Een verdikte brokkelige nagel wordt ook wel een kalknagel genoemd. In de meeste gevallen wordt een kalknagel veroorzaakt door een schimmelinfectie, maar niet altijd.
Schimmelnagels komen zeer veel voor. Geschat wordt dat 5% van de bevolking één of meer schimmelnagels heeft. De meeste schimmelnagels (98%) zijn aan de voeten te vinden, schimmelinfecties aan de vingernagels zijn zeldzaam. De medische naam voor een schimmelnagel is onychomycose.
Regelmatig is het noodzakelijk de schimmelinfectie te bevestigen dmv een schimmelkweek. Hiervoor wordt een klein gedeelte van de nagel afgeknipt en op kweek gezet. Op deze manier kan de soort schimmel worden vastgesteld.
Behandeling vindt meestal plaats dmv tabletten en soms uitwendige behandeling met schimmeldodende nagellak. Laserbehandeling is ook mogelijk, maar uit onderzoek blijkt dat in veel gevallen nog wel schimmelsporen in de met laser behandelde nagel kunnen achterblijven. Deze achtergebleven schimmelsporen kunnen uiteindelijk de nagel opnieuw aantasten.
Donkere verkleuring van de nagel
Een donkere verkleuring van de nagel kan onschuldig zijn, maar helaas niet altijd. Advies van een arts is hierbij onontbeerlijk!
De belangrijkste redenen van een donkere verkleuring van de nagel:
1. Bloed onder de nagel
Een haematoom (bloedstolsel) onder de nagel komt heel veel voor en ontstaat door stoten van de nagel of het laten vallen van een zwaar voorwerp op de teen. Ook lopen in te krappe of te grote schoenen kan haematomen veroorzaken. Het gestolde bloed onder de nagel kleurt meestal zwart, maar vaak is er aan de randen iets paarsig van kleur.
Een hematoom onder de nagel groeit met de nagel samen mee uit en verdwijnt dus vanzelf. De reden om toch bij een arts langs te gaan is het feit dat een hematoom kan lijken op een melanoom. Zeker indien u niet bewust bent van de oorzaak van het haematoom is consultatie raadzaam. Op basis van de vorm van de donkere vlek en het beeld door de dermatoscoop kan in de meeste gevallen het onderscheid wel gemaakt worden.
2. Toename van pigment (melanonychia)
Overal in de huid liggen pigmentvormende cellen, de melanocyten. Ook in de nagelmatrix, het weefsel waarin de nagel wordt aangemaakt, liggen deze melanocyten. Bij melanonychia wordt een onderscheid gemaakt tussen overactiviteit en toename van de melanocyten.
- Melanonychia door overactiviteit van de melanocyten
De overactiviteit van melanocyten in de nagelmatrix kan zijn oorsprong vinden in tal van redenen. Oorzaken zijn onder andere zwangerschap, trauma, infecties, geneesmiddelen (bijvoorbeeld bepaalde chemotherapeutica) of schildklierafwijkingen (hyperthyroeïdie). Wanneer zulke overactieve melanocyten melanine pigment beginnen produceren ontstaat er een scherp begrensde donkere streepvormige verkleuring (melanonychia striata).
- Melanonychia door toename van het aantal melanocyten
In plaats van een overactiviteit van de melanocyten kan ook een toename van het aantal melanocyten zorgen voor een (gedeeltelijke) verkleuring van de nagelplaat. Deze toename van pigmentcellen kan goedaardig of kwaadaardig zijn.
– moedervlek (goedaardige clusters van pigmentcellen)
– MELANOOM van de nagel. Dit is een zeer agressieve vorm van huidkanker die uitgaat van pigmentcellen in de nagelmatrix.
BIJ HET ONTSTAAN VAN EEN DONKERE VERKLEURING VAN EEN NAGEL ZONDER DUIDELIJKE VOORGESCHIEDENIS VAN EEN TRAUMA IS CONTROLE DOOR EEN ARTS STEEDS NOODZAKELIJK!!
Groene verkleuring van de nagel
Dergelijke groene verkleuring wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een bacterie (Pseudomonas Aeruginosa).
Pseudomonas in een nagel is meestal secundair aan andere nagelafwijkingen zoals een onychomycose of psoriasis. Een gezonde nagel raakt niet zo makkelijk geïnfecteerd. Ook kan een Pseudomonas infectie voorkomen onder kunstnagels en bij patiënten wiens handen veelvuldig aan een vochtig milieu blootgesteld worden.
Als behandeling worden meestal azijnzuur badjes voorgesteld.
Splijtende nagel / nail splitting
Splijtende nagels is een frequent voorkomend probleem. Het wordt meestal veroorzaakt door het uitdrogen van de nagel na regelmatig contact met water en zeep. Bij het nat worden zwelt de nagel op en wordt hij zacht. Vervolgens droogt de nagel weer op en krimpt hij. Dit resulteert in frictie en uiteindelijk splijting van de nagelplaat. In de ‘barstjes’ die ontstaan kunnen vervolgens weer water, vuil en zeepresten zich ophopen waardoor het probleem nog toeneemt.
Behandeling is voornamelijk preventief: blootstelling aan te veel water en zeep vermijden. Ook bij bepaalde handelingen in de keuken, zoals het schoonmaken van groenten en fruit, is het raadzaam om handschoenen te dragen. Bij voorkeur 2 paar handschoenen, katoenen handschoenen onder plastic of rubber handschoenen.
Soms is het gebruik van nagellak (nagelverharder) aangewezen in het beschermen en verstevigen van de nagelplaat. In plaats van de hele nagelplaat te lakken is het ook mogelijk alleen de toppen van de nagels met de speciale nagellak te behandelen.
Nagelriemontsteking / Paronychia
De nagelriem is het randje dat de overgang markeert tussen de huid en de nagel. Deze voorkomt dat bacteriën en schadelijke stoffen onder de huid terecht kunnen komen.
Een ontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën (meestal Staphylococcus Aureus) of schimmels (meestal Candida Albicans). Bij een gezonde nagel waarbij de huid rondom goed aansluit op de nagelplaat en intact is, ontstaat zo'n infectie niet.
Behandeling hangt af van de oorzaak: infecties met bacteriën worden eventueel met antibiotica behandeld, infecties met schimmels of candida met daarvoor geschikte middelen. Zelden is ook operatief ingrijpen noodzakelijk.
Ingegroeide teennagel
Een ingegroeide teennagel komt meestal voor bij de grote teen. De binnen- of buitenrand van de nagel is dan in de huid gegroeid en kan aanleiding geven tot irritatie, pijn of een ontsteking.
Het te kort knippen van de nagel in de hoekjes is de meest frequente oorzaak. Mogelijk speelt schoeisel (te nauw, te smal) of de bouw van de teen zelf ook een rol (de teen kan lichtgekanteld zijn, waardoor bij het lopen een nagelrand te veel in de huid drukt).
Behandeling:
- Bezoek aan pedicure/podoloog, waarbij de druk van de nagelrand op de huid wordt verminderd door het plaatsen van een klemmetje op de nagelplaat of het aanbrengen van watjes onder de nagelrand.
- Partiële nagelbedexcisie waarbij de zijkant van de nagelplaat heelkundig wordt verwijderd.
